De zorg voor onze woningen gaat samen met de zorg voor de natuur
Verduurzaming is een belangrijke stap naar een betere toekomst. Maar voordat we onze huizen duurzamer maken, vergeten we de beschermde dieren in onze woonwijken niet. Daarom brengen we altijd eerst in beeld of er beschermde flora- en faunasoorten aanwezig zijn. Dat doen we niet zelf. Het flora- en faunaonderzoek wordt gedaan door specialisten van Equipe Adviseurs. Voor ons bewonersblad Kom Binnen! mochten we begin juli een avond met hen mee op pad.
Op pad met de ecoloog
Samen met ecologen Naomi, Femke, Mark en Annemijn lopen we ’s avonds door de wijk. Naomi legt uit hoe en waarom ze juist onderzoek doen naar gierzwaluwen, vleermuizen en huismussen. ‘Deze dieren zijn beschermd,’ vertelt Naomi. ‘Omdat we hier al eerder een kort ecologisch onderzoek hebben gedaan, weten we dat we ons op deze dieren moeten richten en waar ze zich kunnen bevinden. We moeten ervoor zorgen dat ze tijdens de bouwwerkzaamheden een plek hebben om te verblijven, maar ook dat ze weer terug kunnen naar hun oude verblijfplaatsen als Velison klaar is met het verduurzamen van de huizen.’
Hoe werkt het onderzoek?
Rond half 10 ‘s avonds melden we ons bij het team van Equipe Adviseurs dat op dat moment de gierzwaluwen observeert. De ecologen noteren elke gierzwaluw die ze zien vliegen in een speciale app. Ecoloog Annemijn vertelt dat het team eerst de gierzwaluwen telt, omdat deze wat vroeger op de avond actief zijn. Annemijn: ‘Later op de avond worden de vleermuizen pas actief, die tellen we vanaf het moment dat het gaat schemeren.'
’Gierzwaluwen, vleermuizen en huismussen zijn beschermde diersoorten, omdat het in Europa niet goed met ze gaat. Ze leven in kolonies en krijgen hun jongen in nesten die zich ook in woonwijken bevinden. Bijvoorbeeld onder dakpannen of in spouwmuren. ‘Als hun verblijfplaats verdwijnt door bouwwerkzaamheden, heeft dat gevolgen voor een grote groep dieren,’ vertelt ze.
‘Deze diersoorten zijn enorm belangrijk voor de instandhouding van evenwicht in de natuur. Daarom moeten we ze zorgvuldig begeleiden naar een nieuwe tijdelijke plek. Dat is niet makkelijk. We moeten rekening houden met de kraamtijd en paartijd van de dieren. Dit zijn de meest kwetsbare periodes voor deze diersoorten. De gierzwaluw overwintert in Zuid-Afrika. Daar vliegen ze naartoe met de jongen die hier net geboren zijn. Als ze in Nederland terugkomen, zoeken ze hun oude nest weer op om daar opnieuw te broeden.’
Batlogger
Zodra de zon onder is, is het tijd om vleermuizen te spotten. Naomi heeft hiervoor een batlogger en een warmtebeeldcamera meegenomen. Vleermuizen maken een geluid dat wij niet kunnen horen. De batlogger is een recorder met een ultrasone microfoon die het geluid van vleermuizen wél opvangt. Zodra een vleermuis overvliegt, maakt het apparaat een ratelend geluid. De onderzoekers kunnen zo ook als het helemaal donker is, een vleermuis spotten.
(Foto's Equipe Adviseurs)
Omgevingsvergunning
Bij iedere sloop- of bouwactiviteit moet een flora- en fauna onderzoek worden gedaan. Voordat een verduurzamingsproject kan beginnen, moet er een ‘omgevingsvergunning flora- en fauna-activiteit’ worden aangevraagd. Deze vergunning zorgt ervoor dat het project geen schade aanricht aan de natuur. Om deze vergunning aan te vragen is er een flora en fauna-onderzoek nodig. Dat neemt veel tijd in beslag.
Naomi: ‘De informatie die we met dit onderzoek verzamelen, is nodig voor de omgevingsvergunning. Wij stellen een rapport op met onze bevindingen. En we adviseren over de maatregelen die nodig zijn om de dieren in de wijk te beschermen. Een van deze maatregelen is bijvoorbeeld dat er binnen een bepaalde afstand van de aangetroffen verblijfs- of nestlocaties tijdelijke vleermuiskasten of nestkasten voor de dieren worden opgehangen. De omgevingsdienst bepaalt uiteindelijk of de omgevingsvergunning wordt gegeven.‘
Geduld is een schone zaak
Als er beschermde dieren onder dakpannen of in spouwmuren leven, kan dat een project behoorlijk vertragen. De dieren moeten begeleid worden naar hun tijdelijke, nieuwe plek. Dat kan alleen in het voor de dieren geschikte seizoen. Is dat seizoen net voorbij? Dan moet worden gewacht op het volgende seizoen, een jaar later. In deze periode krijgen de dieren de tijd om de tijdelijke nestkasten te vinden en die te gaan gebruiken. Een verduurzamingsproject kan hierdoor vertraging oplopen, maar het is van essentieel belang. Zo zorgen we niet alleen dat we onze huizen verduurzamen, maar ook onze natuur beschermen.
Naomi: ‘Gelukkig is daar steeds meer begrip voor. En het werkt. De dieren zijn flexibel. We zien dat ze gebruikmaken van de tijdelijke (nest) kasten die we ophangen. Als de werkzaamheden aan de huizen klaar zijn, keren ze weer terug naar hun nieuwe, blijvende nest-of verblijfplaats die in de wijk is aangebracht.‘
Dit artikel is opgesteld met dank aan Equipe Adviseurs (www.equipe-adviseurs.nl)